TUNIKA Z RĘKAWAMI
Do końca II w tunikę z rękawami (tunica manicata) zwalczano jako odpowiednią tylko dla kobiet , jako odziez barbarzyńców wschodnich; używano jej tylko jako prastarego stroju kapłanów rzymskich. Innym ubiorem, również pogardliwie traktowanym, były wąskie, długie spodnie perskie O<maxyndes) lub krótsze germańskie, które nosili Rzymianie powracający do Rzymu ze służby woi skowej w prowincjach o surowym klimacie. Ubiory te oraz owijacze wełniane natydki były niedozwolone przy uczęszczaniu na forum. Toga była pierwotnie przy małych rozmiarach ubiorem noszonym przez wojskowych; z tego czasu utrzymał się układ zwany cmctus gabinus. Schemat takiego ułożenia togi różnił się od normalnie używanego zarzuceniem z grupy fałdów sinus draperii na głowę ‘ zawiązania w pasie części togi, zwisającej swobodnie w dół, co pozostawiało zupełną swobodę ruchów .